- 13.01.2023 16:01
İbn-i Sina, Türk ve dünya tarihinde eğitim ve tıp alanlarında önemli bir yer tutar.
Büyük Türk filozofu, eğitimcisi ve hekimi İbni Sina Buhara’nın Efşene köyünde doğmuş (980-1037) samanoğulları Devletinin Buhara’daki kütüphanesinde çok çalışmıştır. Türk ve dünya tarihinde eğitim ve tıp alanlarında önemle bir yer tutar. İbni Sina gençlik yıllarında dönemin felsefe, tıp, tabiiyat, teoloji, matematik alanındaki tüm bilgileri öğrenmiş ve kendisine Aristo ve Farabi’den sonra gelen üçüncü öğretmen, üstad anlamında muallim-i salis adı verilmiştir.
İbni Sina Kanun ve Şifa adlı eserini yazarak tıp bilimine katkılarının yanında, tıp öğretiminin konularını da tespit ederek müfredatını yazmış, ruhi hastalıkları telkin yoluyla tedavi ederek psikanalist metodun temellerini atmış ve bu kitaplardan yüzyıllarca yararlanılmıştır.
Ahlak ve fazilet eğitimine ilişkin görüşler beyan etmiş, fazilete değer vermeyen insanların karanlıklar içerisinde yaşadığını, böyle bir hayatın kıymetsiz olduğunu söyleyerek fazilet ve ahlak esaslarını şöyle belirlemiştir. İffet, şeceat, hikmet, adalet, cömertlik, kanaat, sabır, kerem, yumuşaklık, yılmazlık, sadakat, vefa, utanma, sır saklama, sözünde durma, tevazu, sahibi olmak.
İnsanların ahlaki davranışlara ve fazilete değer vermediklerini, ahlak ve fazilete dayanmayan bir hayatın kıymetinin olmayacağını, bu erdemlere erişmek için şu ilkelere uyulması gerekeceğini açıklamıştır.
Nefsin isteklerine kesinlikle uymamak.
Gazap, şehvet, tamah, hırs, korku eseri ortaya çıkarabilecek hareketleri engellemek.
Yalandan uzaklaşmak.
İnsanlara iyilik yapmak, iyileri sevmek, kötüleri doğrultmak ve onları fena işlerden men etmek.
Ona göre bilim öğrenmek, bu dünyada ve ölümden sonraki dünyada da mutlu olmak için gereklidir. Bilim, insanın kendini gerçekleştirmesi ve Allah’ı bulması için tek yoldur.
İbni Sina , hastalanmadan önce korunma- hıfzıssıhha’nın (hijyen) sağlık açısından yararını belirtmiş, beden eğitiminin önemini vurgulayarak, planlı şekilde yapılmasının gerekçelerini açıklamıştır.
Yöneticilerin siyasi eğitimine ilişkin olarak, faziletli bir hayat sürmelerini, kadınlardan uzak durmalarını,, filozof ve bilim adamlarından yararlanmaları gerektiğini söylemiştir.
Yorum Yap